Print

Theo nhịp sống hiện đại ngày nay, tình trạng mất ngủ ngày càng trở nên phổ biến. Ước tính có khoảng 7% người trưởng thành bị mất ngủ mỗi năm, trong đó phụ nữ có tỷ lệ cao hơn nam giới. Mất ngủ có thể là bệnh chính, hoặc triệu chứng thứ phát của một bệnh lý khác, thường gặp ở người chịu nhiều căng thẳng, có cơ địa nhạy cảm, bệnh lý đi kèm, hoặc tiền căn bản thân/gia đình từng bị mất ngủ.

NGỦ LÀ GÌ?

Ngủ là một trạng thái sinh lý bình thường có tính chu kỳ ngày – đêm, trong đó toàn bộ cơ thể được nghỉ ngơi: ý thức tạm ngưng, cơ bắp giãn mềm, hoạt động hô hấp và tuần hoàn chậm lại. Một giấc ngủ chất lượng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe thể chất và tinh thần.

• Người trưởng thành cần ngủ từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.
• Ngủ ít hơn 6 tiếng được coi là ngủ ngắn; nhiều hơn 9-10 tiếng là ngủ dài.

MẤT NGỦ LÀ GÌ?

Mất ngủ là một rối loạn giấc ngủ, biểu hiện bằng khó bắt đầu ngủ, khó duy trì giấc ngủ, hoặc thức dậy quá sớm. Mất ngủ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống, khả năng làm việc, cảm xúc và sức khỏe toàn diện.

• Mất ngủ cấp tính: kéo dài từ 1 đêm đến vài tuần.
• Mất ngủ mạn tính: xảy ra ít nhất 3 đêm mỗi tuần và kéo dài trên 3 tháng.

NGUYÊN NHÂN GÂY MẤT NGỦ

1. Y học hiện đại:

• Tâm lý – tâm thần (50%): rối loạn lo âu, trầm cảm, stress, PTSD…
• Bệnh lý cơ thể và thuốc điều trị (25%): hen suyễn, tiểu đường, đau mạn tính, bệnh tim, GERD, Parkinson, Alzheimer, thuốc chống trầm cảm, thuốc hen, thuốc chứa caffeine…
• Mất ngủ nguyên phát (15%): không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng.
• Nguyên nhân khác (10%): vệ sinh giấc ngủ kém, ngưng thở khi ngủ, mãn kinh, dùng rượu, thuốc lá, café…

2. Y học cổ truyền:

Trong y học cổ truyền, mất ngủ được gọi là thất miên, bất mị và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, thường quy về 3 nhóm chính:

• Tâm tỳ hư: do lao lực, lo nghĩ quá độ, tỳ khí hư khiến tâm thần không được nuôi dưỡng → khó ngủ, mệt mỏi, ăn uống kém, hồi hộp.
• Tâm thận bất giao: thận âm hư không dẫn thủy lên trên để điều hòa tâm hỏa → phiền nhiệt, hồi hộp, mộng nhiều, ngủ chập chờn.
• Can khí uất, hoá hoả: stress, tức giận, ức chế cảm xúc → can hỏa vượng gây mất ngủ, dễ cáu gắt, đau tức ngực hông.

TRIỆU CHỨNG MẤT NGỦ

Dù theo Đông hay Tây y, các biểu hiện lâm sàng của mất ngủ khá giống nhau:

• Khó ngủ vào ban đêm
• Thức dậy nhiều lần trong đêm
• Thức dậy sớm và không ngủ lại được
• Mệt mỏi, uể oải vào ban ngày
• Dễ cáu gắt, lo âu, trầm cảm
• Khó tập trung, hay quên
• Lo lắng thường xuyên về giấc ngủ

ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG NGỪA MẤT NGỦ

1. Theo Y học hiện đại

• Trấn an, tâm lý trị liệu đối với mất ngủ do căng thẳng ngắn hạn.
• Thay đổi hành vi và vệ sinh giấc ngủ:
  • Đi ngủ và thức dậy đúng giờ.
  • Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.
  • Không uống cà phê, rượu, hút thuốc sau 15 giờ.
  • Ăn tối nhẹ, không tập thể dục sau 19h.
  • Tạo không gian ngủ yên tĩnh, tối, mát mẻ.
  • Thiết lập thói quen thư giãn trước khi ngủ: đọc sách, nghe nhạc nhẹ.

2. Theo Y học cổ truyền

Điều trị mất ngủ theo Đông y dựa trên biện chứng luận trị, tùy theo từng thể bệnh:

a. Tâm tỳ hư

• Triệu chứng: khó ngủ, ăn kém, mệt mỏi, hồi hộp, lưỡi nhạt, rêu trắng.
• Phép trị: Kiện tỳ dưỡng tâm, ích khí an thần.
• Bài thuốc: Quy tỳ thang gia giảm.

b. Tâm thận bất giao

• Triệu chứng: khó ngủ, hay mơ, phiền nhiệt, miệng khô, lưỡi đỏ, mạch tế sác.
• Phép trị: Dưỡng âm giáng hỏa, giao thông tâm thận.
• Bài thuốc: Thiên vương bổ tâm đan gia giảm.

c. Can khí uất

• Triệu chứng: mất ngủ kèm đau đầu, tức ngực, cáu gắt, táo bón, lưỡi đỏ, rêu vàng.
• Phép trị: Sơ can lý khí, thanh can hoả.
• Bài thuốc: Long đởm tả can thang gia giảm.

d. Khí huyết hư

• Triệu chứng: người mệt, sắc mặt nhợt, hay chóng mặt, hồi hộp.
• Phép trị: Bổ khí huyết, dưỡng tâm an thần.
• Bài thuốc: Toan táo nhân thang, Dưỡng tâm thang.

e. Ngoài ra: Châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh khí công, thiền định… đều có hiệu quả cao trong việc giúp ổn định thần kinh, thư giãn tâm trí và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

LỜI KHUYÊN TỪ Y HỌC CỔ TRUYỀN

• Dưỡng tâm, điều chí: Tránh lo âu, nóng giận, sợ hãi – 3 yếu tố cảm xúc chính gây mất ngủ. Học cách quân bình cảm xúc, thiền định và hướng tâm vào sự bình an nội tâm.
• Luyện tập đều đặn: Tập thể dục nhẹ nhàng, khí công, yoga mỗi ngày.
• Lối sống điều độ: Làm việc – nghỉ ngơi khoa học, tình dục điều độ, tránh lao lực kéo dài.

TỔNG KẾT

Mất ngủ là một vấn đề y học phổ biến nhưng có thể cải thiện hiệu quả khi kết hợp hài hòa giữa y học hiện đại và y học cổ truyền. Việc điều chỉnh lối sống, chăm sóc tinh thần, cùng với điều trị đúng nguyên nhân sẽ giúp mỗi người có lại được giấc ngủ sâu – nền tảng của sức khỏe và hạnh phúc.

TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ MẤT NGỦ TẠI PHÒNG KHÁM Y HỌC CỔ TRUYỀN TRUNG TÍN

Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong điều trị bằng y học cổ truyền, phòng khám chuyên khoa y học cổ truyền Trung Tín mang đến giải pháp an toàn, bền vững và phù hợp thể trạng từng người. Phác đồ điều trị mất ngủ được thiết kế cá nhân hóa, kết hợp thảo dược, châm cứu và hướng dẫn dưỡng sinh tinh thần.

📍 Phòng khám chuyên khoa Y học cổ truyền Trung Tín
Địa chỉ: 388 Tỉnh Lộ 7, Ấp Trung Hòa, Xã Trung Lập Hạ, Huyện Củ Chi, TP.HCM
Điện thoại: (028) 389 26789
Website: thaoduoctrungtin.com

🌿 Chăm sóc giấc ngủ là chăm sóc cuộc sống. Đừng để mất ngủ chi phối bạn.

Print