Giỏ hàng hiện tại chưa có sản phẩm nào!
Dải chậu chày (Iliotibial band – IT band) là một dải mô sợi chắc khỏe chạy dọc bên ngoài đùi, kéo dài từ xương chậu xuống tận đầu gối. Cấu trúc này đóng vai trò quan trọng trong việc giữ ổn định khớp gối khi vận động, đặc biệt trong các hoạt động như chạy bộ, đạp xe hoặc leo cầu thang. Tuy nhiên, khi dải chậu chày bị căng quá mức hoặc vận động sai tư thế, nó có thể cọ xát vào lồi cầu ngoài xương đùi, dẫn đến viêm đau – được gọi là hội chứng dải chậu chày (Iliotibial Band Syndrome – ITBS).
Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau mặt ngoài khớp gối, thường gặp ở vận động viên và người tập luyện cường độ cao. Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng và phòng tránh tái phát hiệu quả.
✅ Hội chứng dải chậu chày là gì?
Hội chứng dải chậu chày (Iliotibial Band Syndrome – ITBS) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau mặt ngoài khớp gối, đặc biệt ở người chạy bộ, vận động viên thể thao, người chơi tennis hoặc đạp xe. Tình trạng này xảy ra khi dải chậu chày (IT band) – một dải mô gân chạy dọc mặt ngoài đùi – cọ xát liên tục với lồi cầu ngoài xương đùi, gây viêm và đau.
📍 Nguyên nhân gây hội chứng dải chậu chày
Hội chứng này thường là kết quả của căng cơ quá mức và chấn thương do vận động lặp lại, bao gồm:
- Chạy bộ trên địa hình nghiêng hoặc quá xa
- Đạp xe sai kỹ thuật
- Căng cơ mông – cơ đùi ngoài
- Lệch trục chi dưới (chân chữ X, chân vòng kiềng)
- Mang giày không phù hợp
- Yếu cơ mông, mất cân bằng cơ đùi
⚠️ Triệu chứng điển hình
Triệu chứng nổi bật nhất của hội chứng dải chậu chày là:
- Đau mặt ngoài đầu gối, tăng khi chạy, lên cầu thang hoặc ngồi xổm
- Cảm giác nóng rát, rát nhẹ hoặc nhói bên ngoài gối
- Đau có thể lan lên mặt ngoài đùi
- Có thể nghe lục cục hoặc cảm giác ma sát khi co/duỗi gối
- Test Ober dương tính (căng dải chậu chày)
- ✅ Cách thực hiện Test Ober:
🔸 Tư thế bệnh nhân:
Nằm nghiêng về phía không đau, bên cần khám ở phía trên
Hông và đầu gối chân dưới gập nhẹ để ổn định tư thế
🔸 Tư thế người khám:
Đứng phía sau bệnh nhân
Một tay giữ xương chậu bệnh nhân (để cố định, tránh xoay hông)
Tay kia nâng đùi chân trên (bên cần khám) lên, đưa ra sau (dạng và duỗi hông) rồi thả nhẹ nhàng cho chân rơi xuống
✅ Ý nghĩa kết quả:
Kết quả
Giải thích
Test âm tính
Chân rơi tự nhiên xuống sát mặt giường (tức là dải chậu chày bình thường)
Test dương tính
Chân không thể rơi xuống được hoàn toàn, hoặc bị giữ lại trên không (dải chậu chày bị căng, co rút)
⚠️ Lưu ý: Kết quả dương tính chỉ có giá trị khi xương chậu được cố định tốt, nếu không có thể sai lệch do xoay hông.
🧪 Chẩn đoán hội chứng dải chậu chày
Bác sĩ thường chẩn đoán dựa trên:
- Khám lâm sàng: Ấn đau mặt ngoài gối, test Ober, test Noble
- Khám dáng đi và tư thế chạy
- Siêu âm cơ xương: phát hiện viêm mô mềm quanh gối
- MRI: chỉ định khi cần loại trừ các nguyên nhân khác (rách sụn, tổn thương dây chằng)
✅ Điều trị hội chứng dải chậu chày
1. Điều trị bảo tồn – không dùng thuốc
- Nghỉ ngơi: Giảm cường độ luyện tập, tránh chạy hoặc đạp xe trong giai đoạn cấp
- Chườm lạnh vùng đau 15-20 phút/lần, 3–4 lần/ngày
- Tập giãn cơ: tập trung vào dải chậu chày, cơ mông, cơ đùi sau
- Tập mạnh cơ mông, cải thiện kiểm soát hông khi vận động
2. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
- Siêu âm trị liệu, sóng ngắn giảm viêm
- Kéo giãn dải chậu chày bằng tay hoặc con lăn foam roller
- Hướng dẫn dáng đi đúng, chọn giày hỗ trợ phù hợp
- 🔗 6 bài tập phục hồi chức năng hiệu quả cho hội chứng dải chậu chày
3. Y học cổ truyền hỗ trợ
- Châm cứu các huyệt liên quan đến kinh Đởm, kinh Can: Hoàn khiêu, Phong thị, Dương lăng tuyền
- Xoa bóp bấm huyệt, cao dán hoặc dầu xoa thảo dược vùng đùi – gối
- Thảo dược xoa bóp giúp giảm viêm và tăng tuần hoàn vùng tổn thương
4. Điều trị thuốc (nếu cần)
- Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) đường uống hoặc bôi ngoài da
- Tiêm corticoid tại chỗ nếu triệu chứng không cải thiện (thận trọng)
🧘♂️ Cách phòng ngừa tái phát
- Luôn khởi động và giãn cơ trước khi tập
- Giày thể thao phù hợp, có đệm lót tốt
- Không tăng cường độ luyện tập quá nhanh
- Tăng cường sức mạnh nhóm cơ mông và cơ trung tâm (core)
- Nếu có chân lệch trục → cân nhắc khám chuyên khoa chỉnh hình
📌 Kết luận
Hội chứng dải chậu chày là một nguyên nhân phổ biến gây đau mặt ngoài gối, có thể hồi phục tốt nếu được điều trị đúng cách và phục hồi chức năng đầy đủ. Phát hiện sớm, tập luyện đúng cách và sử dụng liệu pháp hỗ trợ từ y học cổ truyền sẽ giúp giảm đau hiệu quả và phòng ngừa tái phát.
