Print

1. Chứng co rút sau đột quỵ là gì?

Co rút sau đột quỵ (spasticity) là tình trạng cơ bị co cứng bất thường, khó thư giãn, khiến tay chân bệnh nhân bị co quắp, hạn chế vận động. Đây là biến chứng thường gặp, chiếm khoảng 30 – 40% bệnh nhân sau đột quỵ.

Co rút không chỉ gây khó khăn khi đi lại, cầm nắm, mà còn làm tăng nguy cơ loét da, đau nhức và biến dạng khớp nếu không được điều trị đúng cách.

2. Nguyên nhân gây co rút sau đột quỵ

Sau khi não bị tổn thương do đột quỵ, các tín hiệu thần kinh kiểm soát cơ bắp bị gián đoạn. Hậu quả là:

• Mất cân bằng tín hiệu thần kinh: cơ bị co liên tục mà không được thư giãn.
• Tăng phản xạ gân cơ: chỉ cần kích thích nhẹ cũng gây co cứng.
• Thiếu vận động: bệnh nhân nằm nhiều, ít tập luyện dẫn đến co rút nặng hơn.

3. Dấu hiệu nhận biết chứng co rút

• Cơ tay/chân cứng, khó gập hoặc duỗi.
• Các khớp bị co quắp, khó mở.
• Cảm giác đau khi cử động.
• Dáng đi khập khiễng, tay co sát ngực, bàn chân xoay vào trong.

4. Biện pháp điều trị co rút sau đột quỵ

Điều trị cần kết hợp nhiều phương pháp:

• Y học hiện đại: thuốc giãn cơ, tiêm botulinum toxin, vật lý trị liệu.
• Y học cổ truyền: châm cứu, điện châm, xoa bóp bấm huyệt giúp lưu thông khí huyết, thư giãn cơ, giảm co cứng.
• Bài tập phục hồi chức năng: kéo giãn, tập vận động chủ động và thụ động, tập với dụng cụ hỗ trợ.

👉 Tại Phòng khám chuyên khoa Y học cổ truyền Trung Tín (388 Tỉnh Lộ 7, Ấp Trung Hòa, Xã Trung Lập Hạ, Huyện Củ Chi, TP.HCM), chúng tôi kết hợp điện châm – Cấy Chỉ – xoa bóp cùng các bài tập kéo giãn cá thể hóa cho từng bệnh nhân, mang lại hiệu quả phục hồi bền vững, giảm nguy cơ tái phát co rút.

🏋️ Bộ Bài Tập Kéo Giãn Chi Trên & Chi Dưới

1. Nguyên tắc chung

• Thực hiện chậm rãi, kiểm soát, không giật mạnh.
• Duy trì mỗi tư thế 20–30 giây, lặp lại 3–5 lần.
• Tập ít nhất 1–2 lần/ngày.
• Chỉ kéo giãn đến mức căng tức nhẹ, không đau.

2. Bài tập kéo giãn chi trên

a. Kéo giãn vai – ngực

• Tư thế: Bệnh nhân ngồi hoặc nằm.
• Người tập dang tay sang ngang, đưa nhẹ ra sau để mở rộng lồng ngực.
• Mục tiêu: Giãn cơ ngực lớn, cơ delta trước.

b. Kéo giãn cơ nhị đầu (cơ gấp khuỷu)

• Tư thế: Dang tay sang ngang, xoay lòng bàn tay ra sau, duỗi khuỷu tối đa.
• Giữ 20–30 giây.
• Giúp giảm co rút gấp khuỷu.

c. Kéo giãn cơ tam đầu (cơ duỗi khuỷu)

• Đưa tay lên cao, gập khuỷu, dùng tay bên kia kéo khuỷu nhẹ ra sau.
• Giãn cơ tam đầu, cải thiện tầm vận động gấp khuỷu.

d. Kéo giãn cơ gấp cổ tay và ngón

• Duỗi khuỷu, lòng bàn tay ngửa lên, dùng tay kia kéo ngón tay và cổ tay xuống dưới.
• Giúp giãn cơ gấp bàn tay, giảm co rút dạng bàn tay nắm chặt.

e. Kéo giãn cơ duỗi cổ tay và ngón

• Duỗi khuỷu, lòng bàn tay úp xuống, dùng tay kia gập cổ tay xuống, ngón hướng vào trong.
• Giãn cơ duỗi bàn tay, ngón tay.

3. Bài tập kéo giãn chi dưới

a. Kéo giãn cơ gấp háng (iliopsoas)

• Tư thế nằm sấp, gập một gối 90°, nâng đùi lên cao (có thể có người hỗ trợ ấn giữ).
• Giúp giảm co rút gập háng.

b. Kéo giãn cơ khép đùi

• Tư thế nằm ngửa, dang chân sang bên, giữ 20–30 giây.
• Có thể kết hợp với dây đai.

c. Kéo giãn cơ gân kheo (sau đùi)

• Nằm ngửa, nâng một chân lên thẳng, giữ bằng dây hoặc người hỗ trợ.
• Giãn vùng sau đùi, giảm co rút gập gối.

d. Kéo giãn cơ tứ đầu đùi (trước đùi)

• Nằm nghiêng, gập gối ra sau, dùng tay kéo gót về mông.
• Giãn cơ tứ đầu, giảm co rút duỗi gối.

e. Kéo giãn cơ dép – cơ sinh đôi (bắp chân)

• Ngồi hoặc đứng, chống tay vào tường, một chân trước gập gối, chân sau duỗi thẳng gót chạm đất.
• Giúp giãn cơ bắp chân, cải thiện dáng đi.

f. Kéo giãn bàn chân – ngón chân

• Dùng tay kéo bàn chân bệnh nhân về phía mu chân (kéo lên).
• Giãn gân Achilles và các cơ gấp bàn chân, ngăn co rút dạng “bàn chân rơi”.

4. Ứng dụng trong phục hồi

• Sau đột quỵ: duy trì tầm vận động, ngăn cứng khớp.
• Bệnh nhân bất động lâu: phòng ngừa co rút gân cơ.
• Sau phẫu thuật chỉnh hình: duy trì độ mềm dẻo.

📍 Thông tin liên hệ

• Phòng khám chuyên khoa Y học cổ truyền Trung Tín
  Địa chỉ: 388 Tỉnh Lộ 7, Ấp Trung Hòa, Xã Trung Lập Hạ, Huyện Củ Chi, TP.HCM
  Điện thoại: (028) 389 26789
• Công ty Cổ phần Thảo Dược Xanh Trung Tín
  Địa chỉ: 387 Tỉnh Lộ 7, Ấp Trung Bình, Xã Trung Lập Thượng, Huyện Củ Chi, TP.HCM
  Điện thoại: 0972 287 274
  Website: thaoduoctrungtin.com

Print