Print

Suy thận mạn tính (CKD) là tình trạng chức năng lọc của thận suy giảm dần, được chia thành 5 giai đoạn dựa trên độ lọc cầu thận (eGFR). Chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý giúp làm chậm tiến triển bệnh, kiểm soát huyết áp, ngăn ngừa biến chứng tim mạch và cải thiện chất lượng cuộc sống.

1. Chế độ ăn uống cho bệnh nhân suy thận

Giai đoạn 1–2 (eGFR ≥ 60) – Thận còn bù tốt

• Đạm: Ăn theo nhu cầu (0,8–1 g/kg cân nặng/ngày), ưu tiên đạm thực vật (đậu phụ, ngũ cốc) và đạm động vật nạc.
• Muối: Hạn chế < 5 g/ngày, tránh đồ chế biến sẵn, mắm muối.
• Kali & Phospho: Chưa cần kiêng nghiêm ngặt, nhưng nên ăn cân đối, không quá nhiều trong 1 bữa.
• Nước: Uống theo nhu cầu (1,5–2 lít/ngày nếu không phù, không tăng huyết áp).
  👉 Mục tiêu: Kiểm soát huyết áp, đường huyết, ngăn tiến triển bệnh.

Giai đoạn 3a–3b (eGFR 30–59) – Suy thận mức độ trung bình

• Đạm: Giảm 0,6–0,8 g/kg/ngày, ưu tiên đạm có giá trị sinh học cao (cá, thịt nạc, sữa ít béo).
• Kali: Theo dõi xét nghiệm máu, nếu kali > 5.0 mmol/L thì giảm rau củ giàu kali (chuối, cam, khoai tây).
• Phospho: Giảm thực phẩm chứa nhiều phospho (nội tạng, sữa đặc, nước ngọt có gas).
• Muối: < 5 g/ngày.
• Nước: Điều chỉnh theo lượng nước tiểu 24h + 500ml.
  👉 Mục tiêu: Giảm gánh nặng cho thận, ngừa tăng kali máu và loãng xương do tăng phospho.

Giai đoạn 4 (eGFR 15–29) – Suy thận nặng

• Đạm: 0,4–0,6 g/kg/ngày, cần có sự hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng.
• Kali & Phospho: Hạn chế nghiêm ngặt, tránh thực phẩm chứa nhiều kali/phospho.
• Canxi: Có thể bổ sung dưới chỉ định y khoa.
• Nước: Kiểm soát chặt chẽ, nhất là nếu có phù, tăng huyết áp.
  👉 Mục tiêu: Chuẩn bị cho giai đoạn lọc máu, giảm biến chứng tim mạch và xương khớp.

Giai đoạn 5 (eGFR < 15) – Suy thận giai đoạn cuối

• Đạm: Trước khi lọc máu → 0,3–0,4 g/kg/ngày + bổ sung acid amin thiết yếu.
• Sau lọc máu → tăng 1,2–1,4 g/kg/ngày để bù mất đạm.
• Kali & Phospho: Kiêng nghiêm ngặt, tuân thủ khuyến cáo bác sĩ.
• Muối và nước: Giới hạn tối đa để tránh phù, tăng huyết áp, suy tim.
  👉 Mục tiêu: Duy trì dinh dưỡng, giảm biến chứng trong lọc máu.

2. Tập luyện cho bệnh nhân suy thận

Giai đoạn 1–2

• Đi bộ nhanh, yoga, bơi lội, đạp xe: 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần.
• Mục tiêu: Duy trì cân nặng, huyết áp, đường huyết.

Giai đoạn 3

• Đi bộ nhẹ, tập thở, khí công, thái cực quyền: 20–30 phút/ngày.
• Tránh vận động quá sức vì dễ mệt mỏi.

Giai đoạn 4

• Các bài tập nhẹ nhàng: duỗi cơ, kéo giãn, đi bộ chậm.
• Không tập khi mệt, khó thở, phù nhiều.

Giai đoạn 5

• Trong khi lọc máu → có thể tập các bài tập tay chân đơn giản tại giường để giảm teo cơ.
• Ngoài giờ lọc máu → tập thở, vận động nhẹ, đi bộ chậm trong phòng.

3. Vai trò của Y học Cổ truyền trong hỗ trợ bệnh thận

• Các vị thuốc thường dùng: Hoàng kỳ, Sơn dược, Đỗ trọng, Ngưu tất, Ích trí nhân, Phục linh… có tác dụng bổ thận khí, kiện tỳ, lợi thủy.

• Châm cứu – xoa bóp: Giúp giảm mệt mỏi, cải thiện tuần hoàn, hỗ trợ giấc ngủ.
• Thiền – khí công: Giúp giảm stress, cải thiện huyết áp, nâng cao chất lượng sống.

4. Lời khuyên từ chuyên gia

Mỗi giai đoạn suy thận có chế độ ăn uống và tập luyện khác nhau. Người bệnh tuyệt đối không tự ý kiêng khem quá mức, vì dễ gây suy dinh dưỡng và giảm sức đề kháng. Cần khám định kỳ, xét nghiệm máu và nước tiểu để được bác sĩ điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.

5. Thông tin liên hệ

Nếu bạn hoặc người thân đang mắc bệnh thận, hãy đến:

Phòng khám chuyên khoa Y học Cổ truyền Trung Tín
📍 Địa chỉ: 388 Tỉnh Lộ 7, Ấp Trung Hòa, Xã Trung Lập Hạ, Huyện Củ Chi, TPHCM
📞 Điện thoại: (028) 389 26789
🌐 Website: thaoduoctrungtin.com

Print