Print

BỆNH CHÀM LÀ GÌ?

Bệnh chàm(eczema), hay còn gọi là viêm da dị ứng, là loại thương tổn căn bản là mụn nước tập trung thành đám trên nền da bị viêm.Các mụn nước vỡ ra tạo thành các vết trợt đóng vảy tiết ,rồi bong vảy và da trở lại bình thường.Bệnh chàm bao giờ cũng kèm theo triệu chứng ngứa và hay tái phát.

NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH CHÀM?

1. Hệ miễn dịch quá nhạy cảm:

• Phản ứng quá mức: Hệ miễn dịch của người bệnh chàm phản ứng quá mức với các chất kích thích vô hại, như bụi nhà, phấn hoa, hoặc thậm chí là vi khuẩn thường trú trên da.
• Hàng rào bảo vệ da suy yếu: Lớp sừng của da, hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài, ở người bệnh chàm thường yếu hơn bình thường, khiến da dễ bị kích ứng và mất nước.

2. Di truyền:

• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, hoặc bệnh chàm, thì nguy cơ mắc bệnh chàm của bạn sẽ cao hơn.
• Gen di truyền: Các gen liên quan đến hệ miễn dịch và cấu trúc da có thể đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định khả năng mắc bệnh chàm.

3. Môi trường:

• Chất kích ứng: Tiếp xúc với các chất kích ứng như xà phòng, chất tẩy rửa, vải thô ráp, lông động vật, phấn hoa… có thể làm bệnh chàm trở nên trầm trọng hơn.
• Ô nhiễm môi trường: Không khí ô nhiễm, khói bụi cũng là yếu tố góp phần gây bệnh.
• Nhiệt độ và độ ẩm: Thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh, độ ẩm thấp đều có thể làm khô da và kích thích bệnh chàm.

4. Yếu tố khác:

• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc nấm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh chàm.
• Căng thẳng: Căng thẳng thần kinh có thể làm tăng tiết histamin, một chất gây viêm, khiến bệnh chàm bùng phát.
• Chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn uống không hợp lý, thiếu chất dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng đến bệnh chàm.

TRIỆU CHỨNG CHUNG VÀ VỊ TRÍ THƯỜNG GẶP CỦA BỆNH CHÀM

*Triệu chứng chung:

• Ngứa: Đây là triệu chứng phổ biến và thường xuất hiện trước khi các dấu hiệu khác xuất hiện. Ngứa có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng, đặc biệt vào ban đêm.

• Da khô: Da bị khô, sần sùi, bong tróc và có thể xuất hiện các vết nứt nhỏ.
• Phát ban đỏ: Các mảng da đỏ, viêm xuất hiện, thường có hình tròn hoặc bầu dục.
• Mụn nước: Trên các mảng đỏ có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ li ti.
• Vảy: Khi mụn nước vỡ, chúng tạo thành các vảy.
• Dày da: Ở giai đoạn mãn tính, da có thể trở nên dày sừng, nứt nẻ.

*Vị trí thường gặp:

·  Khuỷu tay: Bên trong khuỷu tay thường là vị trí hay bị chàm.

·  Đầu gối: Phía sau đầu gối cũng là một vị trí thường gặp.

·  Cổ: Đặc biệt là ở trẻ em.

·  Mặt: Ở người lớn, chàm mặt thường xảy ra ở vùng má và trán.

·  Tay: Lòng bàn tay và các ngón tay cũng có thể bị ảnh hưởng.

PHÂN LOẠI CHÀM

1. Viêm da dị ứng (Atopic Dermatitis)

Đây là loại bệnh chàm phổ biến nhất, thường xuất hiện ở trẻ em và người trẻ tuổi.

• Nguyên nhân: Di truyền, hệ miễn dịch quá nhạy cảm, môi trường.
• Triệu chứng: Da khô, ngứa, mẩn đỏ, xuất hiện các mụn nước nhỏ, thường ở mặt, cổ, khuỷu tay, đầu gối.

2. Chàm tiếp xúc (Contact Dermatitis)

Loại bệnh chàm này xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp với các chất kích ứng hoặc chất gây dị ứng.

• Nguyên nhân: Xà phòng, chất tẩy rửa, kim loại, nhựa, mỹ phẩm, chất bảo quản.
• Triệu chứng: Da đỏ, sưng, ngứa, nổi mụn nước ở vùng tiếp xúc.

3. Chàm đồng tiền (Nummular Eczema)

Đặc trưng bởi các mảng tròn hoặc oval, giống đồng xu.

• Nguyên nhân: Chưa rõ ràng, có thể liên quan đến khô da, nhiễm trùng.
• Triệu chứng: Mảng da đỏ, vảy, ngứa dữ dội.

4. Viêm da thần kinh (Neurodermatitis)

Cũng gọi là liken hóa, thường xuất hiện ở người lớn.

• Nguyên nhân: Căng thẳng, gãi nhiều.
• Triệu chứng: Mảng da dày sừng, ngứa dữ dội, thường ở cổ, cánh tay, chân

ĐIỀU TRỊ CỤ THỂ

*Điều trị tại chỗ(tắm và bôi thuốc tại chỗ)

• Tắm:

+ Tắm hằng ngày bằng nước ấm với xà phòng có ít chất kiềm.

+ Sau khi tắm dùng các thuốc làm ẩm da.

• Thuốc:

+ Corticoid được dùng nhiều trong viêm da cơ địa.

+ Có thể dùng mỡ kháng sinh hoặc mỡ corticoid có thêm kháng sinh để chống nhiễm khuẩn.

+ Đắp dung dịch Jarish,thuốc tím 1/10.000,nước muối sinh lý 0,9%.

+ Làm ẩm da bằng urea 10%,petrolatum với vùng da khô

+ Thuốc bạt sừng bong vảy như mỡ salicylate 5%,10%,mỡ goudron,ichthyol,crysophanic.

+ Thuốc ức chế miễn dịch tacrolimus nồng độ 0.03-0.1%

*Điều trị toàn thân:

+ Kháng histamin H1

+ Trong trường hợp bội nhiễm ,dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn đặc biệt là tụ cầu vàng ,liên cầu.

+ corticoid:có thể được chỉ định trong thời gian ngắn khi bệnh bùng phát nặng,không dùng thuốc kéo dài.

PHÒNG BỆNH

• Tránh tiếp xúc với tất cả các nguy cơ phát bệnh và tăng nặng,luôn phải dưỡng ẩm da.
• Giảm các yếu tố khởi phát:giữ phòng ngủ thoáng mát,tránh tiếp xúc lông gia súc,gia cầm,len,giảm bụi nhà,giảm stress,nên mặc đồ vải cotton.
• Tắm nước ấm,không quá nóng,không quá lạnh,nhiệt độ <36℃,ngay sau khi tắm xong bôi thuốc ẩm da,dưỡng da.Nếu dùng xà phòng thì chọn loại ít kích ứng.
• Vệ sinh vùng tã lót ở trẻ nhỏ tránh chất tiết gây kích thích.
• Bôi thuốc làm ẩm da hàng ngày nhất là về mùa đông,ngày 2-3 lần.
• Giữ độ ẩm không khí trong phòng.

Print